Co to jest przepuklina krążka międzykręgowego?
Przepuklina krążka międzykręgowego [przepuklina dysku – przyp. tłum.] jest uszkodzeniem struktury kręgosłupa, często bardzo bolesnym. Kręgosłup składa się z kręgów, które utrzymywane są razem za pomocą elastycznych więzadeł oraz znajdujących się między kręgami krążków międzykręgowych. Krążek międzykręgowy nosi łacińską nazwę discus [czyli „dysk” – przyp. tłum.], składa się z tkanki łącznej [pierścienia włóknistego – przyp. tłum.] i centralnie umieszczonego „galaretowatego” jądra. Dyski pochłaniają wstrząsy i umożliwiają ruch kręgosłupa. W tylnej części kręgosłupa znajduje się kanał kręgowy, którym przechodzą ścieżki nerwowe z mózgu do układu obwodowego.
Dysk, który nie znajduje się dokładnie na swoim miejscu, wywiera nacisk na sąsiadujące z nim struktury nerwowe, podrażnia nerwy i powoduje ból. Przepukliny dysku zdarzają się często na skutek urazu odniesionego w wypadku komunikacyjnym, uszkodzenia spowodowanego upadkiem lub nagłym przeciążeniem kręgosłupa. Co więcej, przepuklina dysku jest związana z wiekiem, ponieważ tkanka łączna z upływem czasu ulega degeneracji. Osłabiona struktura dysku pozwala miękkiemu jądru na przemieszczenie się w kierunku swojego zewnętrznego pierścienia, który następnie wywiera nacisk na rdzeń kręgowy. Towarzyszące temu objawy obejmują osłabienie lub porażenie jednego albo więcej mięśni, a także zaburzenia czucia i ostry ból, który promieniuje w kierunku kończyn.
Czy bakterie są przyczyną bólu?
Nowsze badania wykazały, że w niektórych przypadkach przepukliny kręgosłupa dyski między kręgami były zakażone bakteriami. Bakterie te mogą oddziaływać na zmiany zachodzące w kościach i tkance w następstwie przepukliny dysku. Zmiany te nazywane są „zmianami typu Modic”. To budzi duże zainteresowanie antybiotykami w leczeniu bólu dolnego odcinka kręgosłupa.
W 2015 roku naukowcy przeprowadzili metaanalizę, w której uwzględniono 11 publikacji badających związek między bakteriami a przepukliną dysku. Wyniki pokazały, że u około 34% badanych opisanych we wspomnianym zbiorze publikacji stwierdzono obecność bakterii w tkankach w następstwie przepukliny dysku. Najczęściej występującą bakterią była Propionibacterium acnes. Jednocześnie ta sama analiza wykazała, że bakteria przyczyniła się do rozwoju zmian typu Modic 1, które charakteryzują się obrzękiem trzonów kości kręgowych i powodują ból kręgosłupa.
Czy antybiotyki mogą leczyć ból w kręgosłupie lędźwiowym?
Często przepuklinę dysku leczy się w zabiegu chirurgicznym, ale powyższa analiza kwestionuje ten rodzaj terapii. Czy antybiotyki mogą pomóc w bólu kręgosłupa lędźwiowego? Duńskie badanie przeprowadzone przez Uniwersytet Syddansk wykazało, że u wielu chorych na przepuklinę kręgosłupa dyski były zakażone bakteriami i że podawanie antybiotyków przez okres 3 miesięcy może wyleczyć objawy nawet w 75% przypadków.
W innym badaniu przeprowadzono eksperyment na pacjentach z utrzymującym się przez ponad 6 miesięcy bólem kręgosłupa lędźwiowego spowodowanym przepukliną dysku i zmianami typu Modic 1. Jednej grupie pacjentów podawano antybiotyki przez 100 dni, a druga grupa otrzymywała placebo. Najlepsze rezultaty uzyskano w grupie leczonej antybiotykami. U pacjentów tych odnotowano znaczne zmniejszenie: a) stopnia bólu w kręgosłupie lędźwiowym, b) ogólnego bólu pleców, c) związanego z chorobą upośledzenia funkcji motorycznych. Nadal prowadzone są badania w tej dziedzinie, ale dostępne wyniki sugerują, że ból kręgosłupa lędźwiowego wywołany przepukliną dysku może w przyszłości być leczony kuracją antybiotykową.
