Czym jest choroba Alzheimera?
Demencja nie jest chorobą, lecz raczej grupą objawów obejmujących upośledzone funkcje poznawcze. Choroba Alzheimera jest najczęstszym rodzajem demencji, dotykającym ponad 350 000 osób w Polsce. Choroba Alzheimera jest postępującą chorobą neurodegeneracyjną, co oznacza, że objawy są spowodowane zaburzeniami w komunikacji między komórkami nerwowymi mózgu, wynikającymi ze zwyrodnienia i śmierci komórek nerwowych.
Na czym polegają objawy?
Objawy pojawiają się stopniowo, a z czasem stają się coraz bardziej dotkliwe. Osłabia to zdolność danej osoby do wykonywania codziennych czynności. Choroba wpływa na różne części mózgu, jak również na jego funkcje.
Do objawów należą:
- Utrata pamięci
- Problemy językowe i komunikacyjne
- Spadek lub utrata zdolności do utrzymania uwagi lub koncentracji
- Zmieszanie lub zaburzenia orientacji
- Zmiana osobowości, np. agresywne zachowanie lub zwiększona podejrzliwość
- Obniżenie nastróju lub niepokój
- Trudności z planowaniem lub organizacją
Jakie są przyczyny choroby Alzheimera?
Choroba Alzheimera jest spowodowana zaburzeniami metabolizmu białek w mózgu. Dwa rodzaje białka gromadzą się w mózgu u osób, które cierpią na chorobę Alzheimera. Pierwszy typ znany jest jako białko Tau i znajduje się wewnątrz komórek nerwowych. Białko Tau tworzy nierozpuszczalne, splątane włókna zwane splotami neurofibrylarnymi. Drugie białko nosi nazwę beta-amyloid. Kiedy to białko gromadzi się w mózgu, pomiędzy komórkami nerwowymi powstają fragmenty białka zwane blaszkami amyloidowymi. Blaszki amyloidowe i sploty neurofibrylarne są szkodliwe dla komórek nerwowych, ponieważ prowadzą do utraty połączeń między nimi i ostatecznie do ich śmierci. Takie uszkodzenie nerwów jest nieodwracalne i powoduje ograniczenie funkcji dotkniętej części mózgu. W przypadku choroby Alzheimera, obszar zwany hipokampem, który jest odpowiedzialny za pamięć, jest często dotknięty w pierwszej kolejności.
Jakie są czynniki ryzyka choroby Alzheimera?
Czynniki, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera obejmują:
- Wiek. Choroba ta dotyka głównie osoby powyżej 65 roku życia.
- Dziedziczenie genetyczne
- Ciężkie urazy głowy, np. silne wstrząsy mózgu
- Czynniki stylu życia, np. choroby układu sercowo-naczyniowego
Jakie są sposoby leczenia choroby Alzheimera?
Obecnie nie ma lekarstwa na chorobę Alzheimera, ale dostępnych jest kilka rodzajów leków, które mogą pomóc złagodzić objawy i spowolnić postęp choroby. Z czasem osoba cierpiąca na chorobę Alzheimera może potrzebować więcej pomocy w domu. Może to oznaczać konieczność wprowadzenia zmian w codziennych czynnościach w celu zwiększenia niezależności osoby chorej i jej zdolności do samodzielnego dbania o siebie pomimo upośledzonych funkcji poznawczych.
Chociaż obecnie nie ma lekarstwa na chorobę Alzheimera, jest to obszar szeroko zakrojonych badań. Ich celem jest znalezienie leku lub metody zapobiegania tej chorobie.