Co to jest rak piersi?
Jak sugeruje nazwa, rak piersi jest rodzajem nowotworu, który rozwija się w komórkach piersi. Rak piersi może występować zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, niemniej jest bardziej powszechny wśród kobiet. Rak piersi jest rezultatem niekontrolowanego rozrostu komórek w tkance piersiowej.
Jakie są objawy raka piersi?
Objawy raka piersi rzadko pojawiają się w jego najwcześniejszych stadiach. Początkowo guzek piersi może być zbyt mały i powodować zbyt znikome zmiany, by stać się zauważalnym. Niemniej w niektórych przypadkach jest wyczuwalny palpacyjnie już w swojej początkowej fazie. Guzek jest zazwyczaj bezbolesny i twardy, z nieregularnymi brzegami, ale bywa czasami okrągły i miękki.
W związku z tym należy zwracać uwagę na:
- małe, zauważalne guzki piersi;
- obrzęk lub zmianę kształtu piersi;
- bolesność piersi;
- zaczerwienienia, wklęśnięcia lub złuszczanie się sutka lub skóry piersi;
- wydzielinę z sutka;
- guzki w dole pachowym.
Niektóre z wymienionych objawów są również charakterystyczne dla niegroźnych jednostek chorobowych, jak infekcja lub cysta. Niemniej w przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów zaleca się konsultacje z lekarzem pierwszego kontaktu.
Jakie są przyczyny raka piersi?
Podział komórek jest rezultatem działania kilku czynników, które mają wpływ na geny w jądrze komórkowym. Zazwyczaj wymiana komórek w tkance przebiega w sposób zrównoważony: jedna komórka dzieli się w momencie, gdy druga obumiera. Jednakże mogą pojawić się zmiany w materiale genetycznym komórki, a to może spowodować niekontrolowany podział komórek i w efekcie utworzenie się nowotworu (guza). Takie zmiany genetyczne nazywamy mutacjami. Nowotwór określa się, jako ‘nieszkodliwy’ lub ‘łagodny’, kiedy nie atakuje otaczających tkanek, kiedy przypomina zdrową tkankę i kiedy rośnie powoli. Natomiast niebezpieczne nowotwory określa się, jako nowotwory ‘złośliwe’. Rosną one znacznie szybciej, mogą atakować otaczające tkanki i rozprzestrzeniać się do innych części organizmu. Tylko nowotwory złośliwe określamy jako raka.
Rak piersi często tworzy się w przewodach mlecznych lub w płacikach gruczołowych, które dostarczają mleko do przewodów mlecznych. W znacznie rzadszych przypadkach nowotwór umiejscawia się w tkance tłuszczowej piersi lub w jej tkance łącznej.
Mutacja, która może powodować rozwój złośliwego nowotworu piersi, bywa dziedziczona po rodzicu, ale są to rzadkie sytuacje: tylko 5-10% przypadków ma podłoże genetyczne. Znacznie częściej mutacja jest rezultatem starzenia się komórek.
Jak można zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka piersi?
Zaleca się utrzymywanie ciała w dobrym zdrowiu i kondycji fizycznej, gdyż zmniejsza to ryzyko rozwoju raka piersi. Zalecenia obejmują przestrzeganie zasad zróżnicowanej diety, unikanie nadwagi, regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych, jak również unikanie picia alkoholu i palenia tytoniu. Nie daje to całkowitej ochrony przed rakiem piersi, ale obniża ryzyko zachorowania na tę chorobę.
Jak leczy się raka piersi?
Rodzaj zastosowanego leczenia zależy od danego przypadku klinicznego. Niektóre nowotwory poddaje się radioterapii, inne można usuwać operacyjnie. Częstym zabiegiem jest chemioterapia, ale nie wszystkie przypadki leczy się tą metodą. Lepsze rokowania daje wprowadzenie leczenia we wczesnym stadium choroby nowotworowej, zanim nastąpią przerzuty do innych części organizmu. W celu wykrycia wczesnych zmian nowotworowych piersi wykonuje się mammografię.
