Co to jest rak płuca?
Rak płuca (nowotwór płuca) charakteryzuje się niekontrolowanym wzrostem nieprawidłowych komórek tworzących się w płucu. Zmiany patologiczne zachodzące w komórkach są nieodwracalne, a namnażające się komórki tworzą ognisko patologiczne, zwane guzem lub nowotworem.
Powiększający się guz stopniowo osłabia zdolność pęcherzyków płucnych do dostarczania tlenu do krwi. Nowotwory, które nie tworzą przerzutów, nazywamy łagodnymi (niezłośliwymi).
Innym rodzajem nowotworu jest nowotwór złośliwy, którego rozwój ma znacznie bardziej agresywny przebieg i który jest znacznie bardziej niebezpieczny niż nowotwór łagodny. Nowotwór złośliwy może rozprzestrzeniać się do innych części ciała poprzez układ krwionośny lub limfatyczny. Po wystąpieniu przerzutów leczenie nowotworu złośliwego jest znacznie utrudnione.
Wyróżnia się dwie formy nowotworu płuca: pierwotny i wtórny. Pierwotny nowotwór płuca ma swoje źródło w tkance płucnej, wtórny zaś jest przerzutem do płuca z innej części ciała, w której doszło do jego powstania.
Zachorowalność i śmiertelność
Obecnie nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie: odpowiadają za około 30% ich przypadków. Według Krajowego Rejestru Nowotworów rak płuca jest w Polsce najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn i trzecim pod względem częstości zachorowań nowotworem u kobiet.
Jedną z przyczyn wysokiego wskaźnika śmiertelności w wyniku nowotworu płuca może być to, że jego rozwój przez lata może przebiegać bezobjawowo. Zanim wystąpią odczuwalne objawy, nowotwór może już mieć ogniska wtórne (przerzuty), co komplikuje leczenie i gorzej rokuje dla pacjenta.
Dlaczego dochodzi do rozwoju raka płuca?
Do rozwoju nowotworu dochodzi na skutek niekontrolowanego namnażania się komórek, które nie obumierają. Jest to niezgodne z naturalnym cyklem życia wszystkich zdrowych komórek w organizmie, który ma stały przebieg: komórki rosną, dzielą się i umierają. Zdrowe komórki obumierają za sprawą naturalnego mechanizmu zwanego apoptozą lub ‘zaprogramowaną śmiercią komórki’.
W komórkach nowotworowych nie zachodzi apoptoza. Wskutek tego są one w stanie rosnąć i dzielić się w sposób ciągły, tworząc ogniska (guzy) komórek nowotworowych.
Rak płuca pojawia się w wyniku zmian w DNA komórek płuc. Komórka z uszkodzonym materiałem genetycznym nie jest w stanie usunąć powstałego uszkodzenia i przejść ‘zaprogramowanej śmierci komórki’. Uszkodzenia te noszą nazwę mutacji i dochodzi do nich wskutek długich serii pojedynczych zaburzeń w trakcie podziału komórki. Mutacje występujące przy raku płuca są często rezultatem wdychania substancji kancerogennych.
Substancje kancerogenne to grupa różnych substancji, które uszkadzają DNA komórek i w konsekwencji zwiększają częstość zachorowań na raka. Należą do nich takie substancje jak dym papierosowy, radon, azbest czy promieniowanie jonizujące.
W zachorowalności na raka płuca szczególną rolę odgrywa palenie tytoniu, gdyż 87% przypadków zachorowań na ten nowotwór ma związek z wdychaniem produktów spalania tytoniu. Powodem, dla którego paleniu tytoniu poświęca się w profilaktyce raka płuc tyle uwagi, jest to, że w większości wypadków można mu skutecznie zapobiegać, powstrzymując się od palenia i unikając wdychania dymu papierosowego.
Links:
http://onkologia.org.pl/nowotwory-zlosliwe-ogolem-2/
